Tội nghiệp Ông Già Noel Úc!

Chu Thập,

Noel 2014

Mỗi dạo Giáng Sinh về, tôi lại thấy tội nghiệp cho Ông Già Noel ở Úc. Với cái nóng rực lửa của mùa hè Úc, khoác vào người bộ y phục “bắc âu” để kiên nhẫn đứng chụp hình với trẻ con trong các siêu thị hoặc chỉ làm những cử chỉ cao đẹp để mang lại niềm vui cho người khác, vậy mà tấm lòng từ tâm ấy vẫn bị nghi ngờ. Không biết rồi đây, kỷ niệm đẹp đối với trẻ con là được ngồi trong vòng tay Ông Già Noel có còn là một hình ảnh đặc trưng của mùa Giáng Sinh nữa không, bởi lẽ những người quan tâm đến việc bảo vệ trẻ em cảnh cáo các bậc phụ huynh không nên để con em được ngồi trên “đùi” của Ông Già Noel để chụp hình nữa.

Tôi mới đọc được lời cảnh cáo trên đây trên báo “The Herald Sun” số ra ngày 7 tháng 12 vừa qua. Theo bản tin, một người tích cực hoạt động trong phong trào bảo vệ trẻ em (child protection) là bà Hetty Johnton đã phản ảnh quan ngại và yêu cầu của một số bậc phụ huynh tại tiểu bang Queensland là cần phải chấm dứt việc để cho trẻ con ngồi trong lòng Ông Già Noel để chụp hình trong các siêu thị. Bà Johnston nói rằng các chủ siêu thị cần phải cập nhựt các chính sách về việc bảo vệ trẻ em. Theo bà, ngoại trừ cha mẹ hoặc chính đứa trẻ yêu cầu được ngồi trên “đùi” của Ông Già Noel khi chụp hình, trẻ em chỉ nên đứng bên cạnh ông mà thôi. Bà Johnston nói rằng các trung tâm thương mại có nghĩa vụ phải quan tâm đến việc bảo vệ trẻ em trong khu vực được đặt dưới trách nhiệm của mình.

Việc để cho trẻ con được ngồi trên đùi của Ông Già Noel để chụp hình hiện đang gây ra nhiều tranh cãi tại tiểu bang Queensland. Nhiều bà mẹ ủng hộ lập trường của bà Johnston. Bà Johnston nói rằng các bậc phụ huynh cần phải dạy cho con em biết từ chối ngồi trên đùi của Ông Già Noel nếu chúng cảm thấy không được  an toàn. Bà Johnston lập luận rằng nếu ngay cả với những người thân trong gia đình mà trẻ con cũng có quyền từ chối ngồi trên đùi họ thì huống hồ là một người xa lạ mặc trang phục Ông Già Noel trong các siêu thị.

Ai cũng biết rằng lời cảnh cáo trên đây được đặt trong bối cảnh của không biết bao nhiêu tai tiếng về lạm dụng tình dục đối với trẻ em đã từng xảy ra trong các tổ chức tôn giáo, từ thiện và giáo dục tại Úc Đại Lợi trong nhiều thập niên vừa qua. Những Ông Già Noel mà người ta thường thấy xuất hiện trong các siêu thị trong mùa Giáng Sinh để “làm phông” chụp hình kỷ niệm cho trẻ con, dĩ nhiên không thuộc tổ chức tôn giáo hay giáo dục nào cả. Dù vậy họ cũng đã được huấn luyện hẳn hoi để chỉ đứng làm cảnh chụp hình cho trẻ con. Ông Mark Overell, người đã từng làm Ông Già Noel trong 24 năm để làm phông chụp hình cho trẻ con vào mỗi dịp Giáng Sinh,  hiện đang là một “huấn luyện viên” chuyên đào tạo các Ông Già Noel. Ông Overell cho biết tổ chức “Promoworks” của ông cung cấp hàng trăm Ông Già Noel cho các trung tâm thương mại trên toàn tiểu bang Queensland. Ông khẳng định rằng tất cả những ai nộp đơn xin làm Ông Già Noel để làm phông chụp hình cho trẻ con trong các siêu thị, đều phải qua một cuộc thanh lọc lý lịch rất kỹ. Họ được huấn luyện để tất cả mọi cử chỉ đều diễn ra đúng bài bản hầu tránh mọi hành vi  “sàm sỡ” hay đáng nghi ngờ đối với trẻ con: hai bàn tay phải đeo găng trắng và chỉ được phép đặt trên vai của đứa trẻ hoặc ôm nó vào lòng, chứ không được “lang thang” vào những nơi khác trên cơ thể đứa trẻ.

Tôi thấy tội nghiệp Ông Già Noel. Là người mang niềm vui đến cho người khác, nhứt là trẻ con, ông hiện đang là người bị theo dõi (person of interest). Nhưng thương nhứt là trẻ con. Rồi đây, với nhiều em, Ông Già Noel sẽ không còn là biểu tượng của sự tử tế, lòng quảng đại nữa, mà là kẻ đang bị tình nghi cần phải đề phòng.  Các em là nạn nhân của điều mà mà nhà bình luận xã hội David Chalke gọi là “triệu chứng của sự canh phòng quá độ” để, nếu không như mấy ông cộng sản Việt Nam nhìn đâu cũng thấy kẻ thù, thì con người thời đại nhìn đâu cũng thấy nguy hiểm. Tội nghiệp cho trẻ con của thời đại: thay cho ánh mắt đơn sơ trong trắng, hồn nhiên và sự chân thành, chúng phải  lớn lên trong sự  ngờ vực và nghi kỵ đối với mọi người.

Xét cho cùng, thế giới ngày nay đang hưởng được mọi tiện nghi vật chất, nhưng lại không còn là một nơi an toàn để sống hay đúng hơn, một thế giới trong đó con người không còn cảm thấy an toàn nữa. Kể từ sau cuộc khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001 tại Hoa Kỳ, tuy không dám công khai nói ra, nhưng cứ lên máy bay mà thấy bóng dáng một người Trung Đông thì ai cũng bắt đầu run. Đây là thái độ mà có lẽ danh hài Anh Sacha Baron Cohen đã muốn chế diễu trong cuốn phim “The Dictator” (nhà độc tài) được trình chiếu hồi năm 2012. Kể từ khi nổ ra vụ tai tiếng về xách nhiễu tình dục trong các tổ chức tôn giáo, từ thiện  và giáo dục, nhiều người có lẽ cũng có cái nhìn đầy nghi kỵ như thế đối với những người hoạt động trong các lãnh vực này.

Thật ra, không riêng đối với những người đang hoạt động trong một số lãnh vực vốn bị nghi ngờ là môi trường hoạt động của những kẻ ấu dâm, dường như người ta cũng nghi ngờ về những cử chỉ thân thiện, bình thường của người khác đối với trẻ con. Có lẽ nhà văn Jessica Rudd, ái nữ của cựu thủ tướng Kevin Rudd, đã muốn nói lên mối nghi ngờ ấy của mình  khi cô kể lại kinh nghiệm trên một chuyến bay từ Hong Kong đi Bắc Kinh. Trong một bài viết được đăng trên báo “The Brisbane Times”, cô Jessica Rudd cho biết cô và đứa con gái nhỏ của cô (sinh năm 2012) ngồi bên cạnh một người đàn ông Pháp. Cũng như mọi đứa trẻ khác, đứa bé cháu ngoại “tàu lai” của cựu Thủ tướng Rudd, vốn chỉ cao chưa tới một thước, cũng cảm thấy rất thoải mái với người xung quanh. Người hành khách ngồi bên cạnh cô Jessica Rudd và đứa con gái nhỏ của cô trong chuyến bay từ Hong Kong đi Bắc Kinh hôm đó là một người đàn ông Pháp, lịch sự và theo lời cô, “kiên nhẫn như thánh Phanxicô de Sales” (sic). Mặc cho cô gái nhỏ, khi ngủ nghê có giơ chân đạp tứ tung, người đàn ông Pháp vẫn mỉm cười, chịu đựng. Đến một lúc, một cách rất tự nhiên như một người cha đầy ưu ái, ông lấy hai chân của cô bé đặt lên đùi của mình, lấy tấm chăn của mình phủ lên đôi chân của nó, rồi bắt đầu vỗ về để ru nó ngủ. Nhưng như mọi người mẹ của thời đại mà ánh mắt vốn không còn đủ trong trắng và tin tưởng khi nhìn vào cử chỉ của một người đàn ông mà mình không thể hiểu được “chủ tâm”, người mẹ trẻ đã kéo đứa con gái lại và đặt nó lên đùi của mình. Người đàn ông Pháp nhún vai, với đôi chút ngỡ ngàng hoặc ngay cả cảm thấy bị xúc phạm.

Có lẽ như một lời xin lỗi với người hành khách ngồi bên cạnh trên chuyến bay, nhà văn Jessica Rudd viết trên báo “Brisbane Times” rằng cô chưa từng thấy một người nào tử tế hơn mà cô được hân hạnh ngồi bên cạnh. Cô cũng gởi lời cám ơn đến bất cứ người lạ mặt tử tế nào đã từng giúp đỡ cô khi lâm vào một hoàn cảnh khó xử. Và lời nhắn gởi cuối cùng của cô là: “Thật là nhục nhã cho thiểu số những con “quái vật” (những kẻ ấu dâm) đã phá hủy mọi sự” (x. Jessica Rudd: babies bring kindness amid fear of monsters, Brisbane Times 8/12/2014). Dĩ nhiên, điều bị tàn phá nặng nề nhứt chính là lòng tin của con người đối với người khác. Thật ra, đâu cần thiểu số những “con sâu làm rầu nồi canh” của những kẻ ấu dâm. Ngày nay, ngay cả các chính trị gia “nói láo như vẹm” cũng làm cho lòng tin của người dân bị xói mòn đi không ít.

Đọc lời cảnh cáo của bà Johnston về việc nên chấm dứt để cho trẻ con được ngồi chụp hình trên đùi của Ông Già Noel và nghe tâm sự của nhà văn Jessica Rudd, tôi cảm thấy như bầu khí Giáng Sinh năm nay bị vẩn đục đi phần nào vì thái độ thiếu tin tưởng của con người đối với con người.

Không riêng đối với những “con quái vật” ấu dâm chuyên  săn đuổi và làm chuyện đồi bại với trẻ con, con người cũng dễ có cái nhìn thiếu tin tưởng và đầy nghi ngờ đối với tất cả những ai có dáng vẻ khác thường hoặc không giống mình. Theo một câu chuyện “làng nọ có một bãi biển rất xinh đẹp. Mỗi buổi chiều, lũ trẻ trong làng đều kéo nhau ra đó chơi đùa. Thế nhưng, chiều nào cũng có một người người đàn bà ăn mặc rách rưới đi tới lui trên bờ biển và thỉnh thoảng cúi xuống nhặt vật gì đó trong cát. Mỗi lần đi ngang qua lũ trẻ, bà lại mỉm cười với các em. Vì trông người phụ nữ đó rất dơ bẩn nên bố mẹ các em bảo con mình nên tránh xa bà.”

Thật ra, theo người biết rõ “hành tung” và “ý đồ” của người phụ nữ ăn mặc rách rưới và đáng nghi ngờ trên đây, những vật mà mỗi buổi chiều người đàn bà đi bách bộ trên bãi biển cúi xuống nhặt lên chính là những miếng vụn thủy tinh sắc nhọn. Bà làm như thế là để tránh cho lũ trẻ không bị thương tích khi chơi đùa trên bãi biển (theo Francis Xavier, Những Bài học Vô giá từ những điều Bình dị, nhà xuất bản tổng hợp TP.Hồ Chí Minh).

Những ông bố bà mẹ của lũ trẻ chơi đùa trên bãi biển trên đây hẳn phải cảm thấy “hổ thẹn” khi biết được thiện tâm và thiện chí của người đàn bà ăn mặc chẳng giống ai này. Tôi cũng đã có lần cảm thấy “hổ thẹn” như thế vì thái độ nghi ngờ của mình đối với một người vô gia cư mà tôi gặp trên bãi câu. Hôm đó tôi ra bãi câu sớm hơn thượng lệ. Mặt trời chưa lên. Khi tôi đang chuẩn bị đồ nghề, thì từ trong khu nhà vệ sinh bên cạnh bờ sông, một bóng đen mà ánh sáng lờ mờ vừa đủ để tôi nhận ra bộ râu và áo quần dơ bẩn, xuất hiện và tiến về phía tôi. Tôi chuẩn bị tư thế để nếu có “sự cố” xảy ra thì “đào vi thượng sách”. Nhưng trái với dự phòng của tôi, người đàn ông vô gia cư niềm nở chào hỏi và rối rít giúp đỡ tôi chuẩn bị đồ câu. Câu chuyện lại nổ lên như bắp rang. Tôi thực sự cảm thấy “hổ thẹn” vì thái độ nghi kỵ và thiếu tin tưởng của mình. Từ đó, tôi thường ngẫm nghĩ: nhân cách của mình sẽ bị xói mòn nếu mình tự giam hãm trong thái độ thiếu tin tưởng đối với người xung quanh. Câu chuyện của một người nước Tề  nằm mơ thấy có kẻ thù tấn công mình, cho nên ngày nào cũng ra đường để rình cho được kẻ thù, nhưng tìm không ra, về nhà uất người lên mà chết...dường như muốn nhắc nhở tôi điều đó. Diễn giả hùng biện nhứt của đế quốc La Mã là Marcus Tullius Cicero (106-43 trước Công Nguyên) đã có lý để bảo rằng “kẻ thù khủng khiếp nhứt của con người là chính mình”. Và một trong những nghịch lý lớn nhứt trong cuộc sống là: con người  trở thành kẻ thù của chính mình khi bắt đầu để cho sự nghi kỵ và nhứt là hận thù lớn lên trong tâm hồn mình.

Có lẽ đây cũng là bài học mà hình ảnh của trẻ thơ và Ông Già Noel gợi lên cho tôi. Với tôi, Mùa Giáng Sinh sẽ vô nghĩa và cái tâm của tôi không thể có được an bình cũng như tư cách của tôi sẽ bị thui chột thêm nếu tôi vẫn tiếp tục nuôi dưỡng sự đố kỵ, hận thù và nhứt là thái độ thiếu cảm thông đối với người khác.