Nga: Cộng sản và Tôn giáo

23.12.16

Mặc dù trên danh nghĩa chế độ cộng sản đã chính thức cáo chung tại Nga, ngày 7 tháng 11 vừa qua, vẫn có hàng chục ngàn người tập trung tại Thủ đô Mạc Tư Khoa để kỷ niệm biến cố thường được mệnh danh là cuộc Cách mạng Tháng 10 Nga. Biến cố này sẽ tròn 100 tuổi vào năm tới.

Chế độ cộng sản đã bị khai tử. Chủ nghĩa cộng sản đã chết ngay tại cái nôi khai sinh ra nó. Nhưng Đảng Cộng sản Nga thì vẫn tồn tại. Ngoại trừ Bắc Hàn, những nước cộng sản còn rơi rớt lại trên thế giới đã chạy theo chủ nghĩa tư bản “đang dẫy chết” để bảo vệ chế độ độc tài. Riêng tại Nga, đảng cộng sản còn tỏ ra “cách mạng” hơn khi ve vãn tôn giáo. Sau nhiều thập niên lấy chủ nghĩa vô thần làm quốc giáo và đè bẹp mọi niềm tin tôn giáo, nay những người cộng sản Nga lại quay về với Giáo hội Chính thống. Đây là tôn giáo của phần lớn người dân Nga hiện nay.

Có mặt trong cuộc biểu dương lực lượng nhân ngày kỷ niệm cuộc Cách mạng Tháng 10 Nga tại Thủ đô Mạc Từ Khoa vừa qua, cụ bà Tamara Lavrischeva, một tín đồ chính thống giáo thuần thành, đã nói với phóng viên của Đài Aljazeera: “Chúa Giêsu Kitô là người Cộng sản đầu tiên trên thế giới”.  Theo bà, Chúa Giêsu đã dạy: “Người chớ tích lũy của cải trần thế. Sau khi chết, ngươi sẽ chẳng mang chúng theo được đâu!” Cố gắng nói to giữa những bài ca thịnh hành thời Cộng sản cùng với rừng biểu ngữ có hình búa liềm và chân dung của các “thánh” cộng sản như đồ tể Joseph Stalin và ngay cả đương kim Tổng thống Vladimir Putin, bà Lavrischeva nói: “Và những người cộng sản cũng nghĩ như thế”, nghĩa là cũng có cùng một suy nghĩ như Chúa Giêsu.

Vừa nhún vai vừa cười mỉm, cụ bà 78 tuổi này phủ nhận tất cả những vụ tàn sát, giam tù và bách hại đối với hàng triệu giáo sĩ và tín hữu chính thống giáo dưới thời Cộng sản.

Theo phóng viên của Đài Aljazeera, những gì  bà Lavrischeva vừa nói không chỉ là ý kiến của một người phụ nữ già nua muốn hòa giải niềm tin tôn giáo của mình với những lý tưởng của thời tuổi trẻ trong chế độ vô thần. Sự kiện bà Lavrischeva chối bỏ những cuộc bách hại dã man đối với Giáo hội Chính thống phản ảnh xu hướng hiện nay của Đảng cộng sản Nga.

25 năm sau khi Liên Xô sụp đổ, Đảng cộng sản Nga đã chính thức ve vãn Giáo hội Chính thống. Ông Gennady Zyuganov, đương kim bí thư Đảng cộng sản Nga, đã nhiều lần gọi Chúa Giêsu là người “Cộng sản đầu tiên” trên thế giới!

Trong một tài liệu dài về tôn giáo được soạn thảo hồi năm 2012, ông Zyuganov khẳng định: “Cộng sản và Giáo hội Chính thống phải liên kết với nhau. Đây là một nghĩa vụ thánh thiêng”. Theo ông, Cộng sản và Giáo hội Chính thống đều “có chung mục tiêu và kẻ thù”. Những mục tiêu mà ông Zyuganov cho rằng Cộng sản và Giáo hội Chính thống chia sẻ với nhau là kiểm duyệt “thói đồi trụy và bạo động” trong các phương tiện truyền thông, bứng tận gốc rễ chủ nghĩa tự do và “quan niệm về nhân quyền” của Tây Phương, đồng thời sử dụng hệ thống thông tin và giáo dục tính dục của chính phủ trong các trường học.

Dân số Nga hiện nay có khoảng 143 triệu người. Trong số này hai phần ba theo Chính Thống Giáo. Theo các cuộc thăm dò, hầu hết chỉ là tín đồ chính thống trên danh nghĩa. Tuy nhiên, họ vẫn tạo thành một lực lượng mà không một đảng phái chính trị nào có thể làm ngơ.

Cho tới nay,  trong bất cứ cuộc biểu tình nào, Đảng cộng sản Nga cũng vẫn có thể dễ dàng tập trung được hàng chục ngàn ủng hộ viên từ Giáo hội Chính thống. Ông Zyuganov đã bốn lần tranh cử tổng thống và lần nào ông cũng về nhì. Kể từ năm 1993, Đảng cộng sản vẫn luôn chiếm được 10 phần trăm số ghế trong viện Duma, tức Hạ viện Nga. Với số ghế này, Đảng cộng sản Nga hiện đang là lực lượng chỉ đứng sau đảng cầm quyền.

Trong thực tế, theo nhận định của phóng viên của Đài Aljazeera, Đảng cộng sản Nga chỉ là một tên khổng lồ với hai bàn chân bằng đất sét. Từ nhiều năm nay, sự ủng hộ của dân chúng Nga dành cho đảng này ngày càng phai nhạt. Con số những thành phần  trung thành với đảng ngày càng già nua. Tuổi trung bình của các đảng viên hiện nay là 56. Số đảng viên chính thức chỉ còn 155.000 người. So với thời Liên Xô, đây chỉ là một con số không, bởi vì cho đến năm 1989, số đảng viên cộng sản lên đến 19.5 triệu người. Những bài diễn văn của ông bí thư Zyuganov, vốn dài dòng , sáo ngữ và rỗng tuếch như các bài phát biểu của hầu hết các lãnh tụ cộng sản, không đủ sức thu hút giới trẻ hoặc giai cấp trung lưu tại các đô thị.

Đảng Cộng sản Nga muốn mở rộng hàng ngũ và được dân nghèo ủng hộ. Đảng này đã đánh bóng lại hình ảnh của đồ tể Stalin, người mà tên tuổi đã bị bộ chính trị kết án  năm 1956. Họ đã đưa sự hiện diện của ông lên các trang mạng . Họ đã chiêu mộ nhà vật lý học đã từng được tặng giải Nobel, một phi hành gia và một tướng về hưu lên hàng đầu trong danh sách các ứng cử viên tranh cử vào Quốc hội Nga dạo tháng 9 vừa qua.

Nhưng lá bài quan trọng hơn cả lại là tôn giáo: Đảng Cộng sản Nga đã quay 180 độ lại với Giáo hội Chính thống. Đây là cuộc vận động mà các nhà xã hội học gọi là “dân túy”. Ông Denis Volkov, thuộc Trung tâm Levada, viện thăm dò dư luận độc lập cuối cùng tại Nga, giải thích rằng “một cách nào đó, các tín đồ mộ đạo nhất phần lớn đều là các phụ nữ có tuổi, những người lãnh trợ cấp...họ là những cử tri chính dồn phiếu cho Đảng cộng sản”.

Về phẩn mình, Giáo hội Chính thống cũng đáp trả lại thái độ cởi mở của Đảng cộng sản một cách lịch sự và tích cực. Năm 2014, được Hãng Thông tấn Interfax của Nga trích dẫn, Thượng phụ giáo chủ Chính thống Nga Kirill nói rằng “tất cả mọi lực lượng chính trị cần phải liên kết với nhau để bảo vệ những giá trị của đức tin, luân lý, văn hóa và sự thống nhất của quốc gia”. Nhà lãnh đạo của Giáo hội Chính thống Nga đã đưa ra lời tuyên bố trên đây khi trao huy chương cao quý nhất của Giáo hội có tên là “Vinh quang và Danh dự” cho ông Zyuganov nhân dịp sinh nhật thứ 70 của ông này.

Dạo tháng 2 vừa qua, đến lượt ông Zyuganov lại chúc mừng Thượng phụ Kyrill nhân dịp kỷ niệm 5 năm nhà lãnh đạo tôn giáo này nhậm chức thượng phụ. Lãnh tụ cộng sản Nga đã nói với Thượng phụ Kyrill: “Một trong những sai lầm lớn nhất của các vị tiền nhiệm của tôi là đã xa lìa Giáo hội”.

Thật ra, các lãnh tụ cộng sản không chỉ xa lìa Giáo hội. Trước ông Mikhail Gorbachev, tất cả mọi lãnh tụ cộng sản đều đã tìm cách nhổ tận gốc tôn giáo, dù đó là Do Thái Giáo, Phật Giáo hay bất cứ niềm tin tôn giáo nào. Kinh Thánh và các di tích thánh của các tôn giáo đều bị phá hủy, các cơ sở tôn giáo đều bị san bằng, chà đạp hoặc biến thành chuồng súc vật, trường học hay nhà kho.

Lenine đã từng ấn định con số các linh mục chính thống giáo phải bị hành quyết. Ông ra lệnh: “càng nhiều càng tốt”. Bộ chính trị đã ủng hộ chính sách lấy chủ nghĩa vô thần làm quốc giáo. Tôn giáo vô thần này tuyên xưng rằng chủ nghĩa cộng sản sẽ toàn thắng trên khắp thế giới. Bên cạnh chủ nghĩa vô thần, người cộng sản còn đưa Lenine lên hàng thần thánh để thay thế các vị thánh và các vị tử đạo của các tôn giáo.

Ý thức hệ này được áp đặt xuyên qua một bộ máy tuyên truyền nhằm kiểm soát mọi khía cạnh của cuộc sống người dân và tẩy não trẻ con ngay từ lúc chập chững bước vào trường học. Một trong những tổ chức giới trẻ cộng sản đầu tiên có tên gọi là “Quỷ đỏ nhỏ”.

Nhận thấy không thể tiêu diệt được tôn giáo, các chính quyền cộng sản Nga đành phải kiểm soát các tổ chức tôn giáo bằng cách chiêu dụ và biến một số giáo sĩ thành nhân viên KGB (Komitet Gosudarstvennoi Bezopanosti: cơ quan mật vụ Nga)

Đầu thập niên 1990, một ủy ban quốc hội do Linh mục kiêm chính trị gia Gleb Yakumin làm chủ tịch đã cho phổ biến một số tài liệu của KGB. Tài liệu này cho thấy một số nhân vật thuộc hàng giáo phẩm của Giáo hội Chính thống Nga, trong số này có cả đương kim Thượng phụ Kyrill, đã từng là điểm chỉ viên của KGB.

Giáo hội Chính thống Nga đã bác bỏ những cáo buộc do Linh mục Yakumin cho phổ biến. Linh mục này không những bị bãi nhiệm mà còn bị Giáo hội ra “vạ tuyệt thông”, nghĩa là trục xuất ra khỏi Giáo hội. Ông đã gia nhập vào một giáo phái. Nhiều lần ông đã bị những kẻ lạ mặt tấn công và đánh đập tàn nhẫn.

Nhưng ngày nay, chính người cộng sản lại cho rằng vì vô thần mà Liên Xô đã sụp đổ. Dạo tháng 7 vừa qua, ông Vadim Potomsky, Tỉnh trưởng Tỉnh Oryol, miền Tây Nga, thuộc đảng cộng sản, đã tuyến bố: “Chủ nghĩa vô thần đã tiêu diệt Liên Xô”.

Về phần mình, thỉnh thoảng Bí thư Zyuganov cũng nhắc đến Hồi giáo và Phật giáo. Tuy chỉ là thiểu số, hai tôn giáo này cũng có một chỗ đứng đáng kể trong xã hội Nga. Ông Zyuganov cho rằng “nếu Chúa Giêsu, Tiên tri Mahomet và Đức Phật Thích Ca không phải là những vị tiên tri, thì các ngài cũng đã từng là những người cộng sản một trăm phần trăm”.

Quay 180 độ với các tôn giáo, Bí thư Zyuganov vẫn giữ nguyên cốt lõi của chủ nghĩa cộng sản. Ông cam kết sẽ quốc hữu hóa kỹ nghệ đầu khí của Nga, tái lập chính sách bao cấp và chống lại “chủ nghĩa tư bản thối rữa” của Tây Phương.

Tuy nhiên, thay vì kêu gọi giai cấp vô sản trên toàn thế giới đứng lên, Đảng Cộng sản Nga lại đề cao chủ nghĩa dân tộc và khai thác niềm nhung nhớ của dân Nga về một thời quá khứ huy hoàng của Đế quốc Liên Xô. Dĩ nhiên, không thể có một đế quốc Nga hùng mạnh nếu không có Giáo hội Chính thống!

Thật ra, với một chủ trương hổ lốn, tức pha trộn ý thức hệ cộng sản với tôn giáo và chủ nghĩa dân tộc, Đảng Cộng sản Nga hiện cũng chỉ là một thứ công cụ của Đảng cầm quyền của Tổng thống Vladimir Putin, tức Đảng Thống Nhất Nga. Trong những năm qua, Đảng Cộng sản Nga luôn ủng hộ tất cả những chính sách gây tranh cãi nhất của Tổng thống Putin như đem quân xâm chiếm Crimea của Ukraine, ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad của Syria và cho không quân oanh tạc vô tội vạ xuống Syria. Đảng Cộng sản Nga cũng luôn đứng đàng sau những cuộc cải tổ đầy bất công của Tổng thống Putin như cắt giảm an sinh xã hội.

Đảng Cộng sản Nga phải o bế Giáo hội Chính thống thôi, bởi vì Đảng Thống Nhất Nga mà Đảng cộng sản hiện đang là một công cụ hiện cũng đang ve vãn Giáo hội này. Được ve vãn đến độ Thượng phụ Kyrill đã không tiếc lời để gọi thời của Putin là một “phép lạ của Chúa”. Lãnh tụ Giáo hội này đưa ông Putin lên chín tầng mây là phải, bởi vì hồi năm 2012, khi 3 cô ca sĩ của nhóm “Pussy Riot” vào một nhà thờ để thực hiện một ca khúc trong đó có lời cầu xin Đức Mẹ hạ bệ ông Putin, chính phủ đã ra lệnh tống giam 3 cô này. Ngoài ra, chính phủ còn bỏ ra hàng tỷ đồng Nga để tài trợ cho việc trùng tu các thánh đường của Giáo hội.

Đảng Cộng sản Nga là công cụ của Đảng Thống Nhất Nga hay Đảng Thống Nhất Nga là tên gọi khác của Đảng cộng sản? Điều đáng suy nghĩ là trong các cuộc biểu tình kỷ niệm cuộc Cách mạng Tháng 10 Nga, dĩ nhiên với sự tham dự của nhiều tín hữu chính thống, người ta lại thấy hình ảnh của ông Putin bên cạnh các lãnh tụ cộng sản như Lenine và Staline.

(nguồn:http://www.aljazeera.com/indepth/features/2016/12/russia-communist-party-turns-orthodox-church)