Xin cho người nằm xuống được nghỉ yên

Chu Thập

02.12.16

Cái chết của ông Fidel Castro xảy ra ở mãi bên Cuba. Đó là nơi mà, nói như cựu chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt nam Nguyễn Minh Triết, “Cuba ngủ Việt Nam thức”. Vậy mà ở nơi miệt dưới này, trong những ngày vừa qua, tự nhiên tôi cũng thấy mình “thức”. Đúng hơn, tôi thao thức. Thao thức vì những tâm sự lộn xộn, ngổng ngang.

Với sự ra đi của ông Castro, tôi thấy mình bị dằn vặt vì lẽ minh triết “nghĩa tử nghĩa tận” của người Á Đông và lời khuyên của người Tây Phương “Nếu có nói điều gì về người chết thì chỉ nên nói tốt” (De mortuis nil nisi bonum dicendum). Tôi không biết đương kim Thủ tướng Gia Nã Đại, ông Justin Trudeau có hành xử theo kim chỉ nam trên đây không. Ông đã bị búa rìu dư luận chế diễu và ngay cả chửi bới thậm tệ vì đã hết lời ca ngợi ông Castro như một lãnh tụ vĩ đại. Còn tổng thống Mỹ Barack Obama, mặc dù rất dè dặt trong lời chia buồn, cũng lãnh nguyên một búa tạ, chỉ vì rụt rè đến độ  không dám đá động đến những thành tích vi phạm nhân quyền tồi tệ của ông Castro trong suốt gần nửa thế kỷ cai trị với bàn tay sắt trong thiên đàng cộng sản Cuba. Riêng mấy ông cộng sản Việt Nam thì lại bắt chước người anh em xã hội chủ nghĩa Bắc Hàn để làm một chuyện ruồi bu là tổ chức “quốc tang” cho ông Castro. Có buồn đến đâu đi nữa trong tình huynh đệ đại đồng cộng sản, cùng lắm tổ chức “đảng tang” là chuyện riêng của mấy ông. Ai lại đi bắt cả nước phải để tang cho một người chẳng có liên hệ gì đến dân tộc và tiền đồ đất nước.

Trong cố gắng chia sẻ niềm vui nỗi khổ của người khác, tôi hiểu được tại sao người dân Cuba thương tiếc ông Castro, cũng như người dân Bắc Hàn vật vã khóc lóc khi chủ tịch vô vàn kính yêu Kim Jong-il của họ đi chầu Các Mác, Lenine. Với người dân Cuba, cái bóng dài gần 50 năm của ông Castro đã che phủ bầu trời Cuba đến độ 3 thế hệ người dân nước này, dù có cố gắng ngước nhìn đi đâu cũng chỉ thấy toàn một bức màn sắt. Cảm thông với nỗi niềm thương tiếc của người dân Cuba trước sự ra đi của ông Castro, một người tỵ nạn cộng sản như tôi  lại càng  hiểu hơn tại sao 2 triệu người Mỹ gốc Cuba tại Tiểu bang Florida đã nhảy múa ăn mừng  khi hay tin ông nằm xuống. Đừng bảo người Do Thái hãy tỏ ra “nghĩa tử nghĩa tận” với Hitler. Cũng đừng bảo người Việt tỵ nạn hay người Cuba lưu vong ở Mỹ hãy áp dụng câu châm ngôn “Nếu có nói điều gì về người chết hãy nói điều tốt” đối với các đồ tể cộng sản. Với một người tỵ nạn cộng sản như tôi, cứ có một bạo chúa hay đồ tể nằm xuống thì thế giới này lại bớt ngột ngạt, dễ thở và dễ sống hơn.

Tôi tin rằng Cuba không có Castro và thế giới không có Castro chắc chắn sẽ là một nơi tốt đẹp hơn. Cứ nhắc đến tên ông, không riêng người dân Cuba mà rất nhiều người trên thế giới, đều trầm trồ ca ngợi di sản vĩ đại mà ông đã để lại cho Cuba là hệ thống giáo dục và y tế miễn phí. Quả thật, so với một số nước nghèo trên thế giới, sau gần 50 năm xây dựng “xã hội chủ nghĩa”, Cuba đã đạt được một thành kích đáng kể về giáo dục và y tế. Nhưng để đạt được thành tích ấy, Cuba đã trả một giá quá đắt: không nói đến bao nhiêu mạng người đã bị ông Castro mang ra sát tế trên bàn thờ xã hội chủ nghĩa, Cuba ngày nay đã tụt xuống hạng những nước nghèo nàn lạc hậu nhất thế giới. Năm 1959, khi Castro cướp chính quyền, tổng sản lượng theo đầu người của người dân Cuba là 2.067 Mỹ kim một năm. Kinh tế Cuba đứng hàng thứ 3 ở Châu Mỹ La Tinh. Castro đã đưa ra khẩu hiệu: “Xã hội chủ nghĩa hay là chết” (Socialismo o muerte). Ngày nay, sau khi chỗ dựa là Liên Xô sụp đổ, người ta mới thấy rằng ở Cuba “xã hội chủ nghĩa là chết”. Kinh tế Cuba hoàn toàn kiệt quệ. Cuba “xã hội chủ nghĩa” của Castro rơi vào gần cuối bảng của những nước nghèo nhất thế giới. Bài ca khải hoàn về một ý thức hệ điên cuồng và nhứt là về một nhà cách mạng cũng điên cuồng mà những người cộng sản hay nói theo ngôn ngữ của Lenine, “những tên ngu dốt cần thiết” (useful idiots) đồng ca trong bài điếu văn dành cho ông Castro làm sao có thể khỏa lấp được sự kiện 11 triệu người dân Cuba ngày nay đang chia đều sự nghèo nàn lạc hậu từ di sản của ông.

Nhiều người đã vẽ lên đầu ông Castro hào quang sáng chói của một nhà cách mạng vĩ đại. Chính ông Castro lúc nào cũng tự hào là một nhà cách mạng chân chính. Nhưng với tôi, một cuộc cách mạng chân chính trước tiên phải là một cuộc cách mạng bản thân. Tôi hoàn toàn không nhận ra điều đó nơi ông Castro. Gần 50 năm cai trị đất nước bằng bàn tay sắt, tàn sát không thương tiếc bất cứ một nhà bất đồng chính kiến nào, ông Castro đã biểu lộ bản chất vĩ cuồng, ích kỷ,  tàn bạo, độc tài và tham quyền hơn là một nhà cách mạng vì dân vì nước.

Ông cứ ra rả trước mặt dân chúng Cuba rằng ông chỉ sống bằng một đồng lương chết đói. Nhưng sự giàu có của ông đã không qua mắt được tạp chí Forbes. Trong bản xếp hạng những người giàu có trên thế giới hồi năm 2006, tạp chí này đã ước tính tài sản của ông lên đến 900 triệu Mỹ kim. Tài sản này phần lớn được thu tóm từ các công ty quốc doanh.

Trong một đất nước mà thu nhập hàng tháng của người dân chỉ có khoảng 20 Mỹ kim và thực phẩm thì hầu như lúc nào cũng khan hiếm thì nhà cách mạng “vĩ đại” vì dân vì nước này lại sống một cuộc sống đế vương . Mới đây, tạp chí L’Express của Pháp đã giới thiệu cuốn sách có tựa đề “Cuộc sống che đậy của Fidel Castro” (La Vie Cachée de Fidel Castro) do một sĩ quan cận vệ và cũng là đầu bếp của ông là ông Juan Reinaldo Sanchez viết hồi năm 2014. Sau 17 năm cúc cung phục vụ nhà “cách mạng”, ông Sanchez đã vạch trần bộ mặt lưu manh, giả nhân giả nghĩa của ông Castro.

Castro đã từng tuyên bố không có một đồng xu dính túi và cả đời ông không có một  tài sản nào ngoài một chiếc lều câu cá. Thật ra, chiếc lều câu cá hay tài sản bỏ gọn trong túi áo của ông  là cả một hệ thống biệt thự sang trọng chiếm trọn cả một hòn đảo. Ngoại trừ một số khách mời đặc biệt, Castro hiếm khi mời ai đến khu biệt thự này. Theo mô tả của viên sĩ quan cận vệ kiêm đầu bếp Sanchez, cách ăn uống của lãnh tụ Castro cũng chẳng khác nào một bậc vua chúa đời xưa.

Tôi không tin rằng một nhà cách mạng chân chính lại có một cuộc sống đế vương như thế. Giả nhân giả nghĩa đối với tiền của, ông Castro cũng là “trùm” dối trá và che đậy trong đời sống hôn nhân. Ông luôn khẳng định rằng ông chỉ có một người vợ. Quả thật, ông chỉ có một bà vợ, nhưng lại có vô số người tình. Năm 2008, tạp chí Mỹ The New York Post đã tặng cho ông danh hiệu: “Người đàn ông với 35.000 phụ nữ” (Fidel Castro bedded 35.000 women). Có lẽ người ta không thể đếm xuể con số người tình của ông. Cuộc sống hoang dâm của đồ tể Mao Trạch Đông chẳng là gì so với thói trăng hoa của Castro. Cứ theo “cái quan định luận”, tức luận xét về một con người nào đó sau khi đóng nắp quan tài lại, thì một khi bộ mặt thật của ông Castro được phơi bày, điều được gọi là “cuộc cách mạng vĩ đại” mà ông đã đeo đuổi suốt cuộc đời, chỉ có thể là một cuộc cách mạng thất bại: thất bại ê chề cho cả đất nước, thất bại thê thảm cho chính bản thân ông.

Sau năm 1975, do mối quan hệ giữa “các nước xã hội chủ nghĩa anh em”, tôi bắt đầu làm quen với loại nhạc làm cho đinh tai nhức óc từ Nga và Trung Cộng. Nhưng phải nhìn nhận rằng từ nước  anh em cộng sản Cuba, tôi lại nghe được một ca khúc thật dễ thương là bài “Guantanamera”. Sau này tìm hiểu tôi mới thấy ca khúc này chẳng  ăn nhập gì với mấy ông cộng sản hay ý thức hệ cộng sản. Ca khúc này đã được sáng tác hoặc ít nhứt được Nhạc sĩ Joseito Fernandez phổ biến ngay từ thập niên 1920. Và ngày nay, mặc dù được viết lại dưới nhiều dạng và ca từ khác nhau, nhưng nội dung chính vẫn còn phản ảnh bài thơ của nhà cách mạng José Marti (1853-1895). Là một thi sĩ, ký giả, triết gia, giáo sư, ông José Marti đã đi khắp nơi, cách riêng Tây Ban Nha, Châu Mỹ La Tinh và Hoa Kỳ để gây ý thức và yểm trợ cho cuộc tranh đấu dành độc lập của Cuba khỏi sự đô hộ của Tây Ban Nha. Tự do và dân chủ là những chủ đề nổi bật trong các sáng tác của ông. Ca khúc “Guatanamera” được sáng tác dựa theo một bài thơ trong thi  tập  nổi tiếng của ông với tựa đề “Versos Sencillos” (Những vần thơ đơn sơ).

Bài thơ và ca khúc “Guantanamera” được mở đầu với những câu: “Tôi là một người chân thành/ Tôi xuất thân từ nơi cây dừa mọc lên/ Và trước khi tôi chết, tôi muốn để cho những vần thơ trào dâng từ tâm hồn tôi”. Và thỉnh thoảng người ta cũng thêm vào ca khúc một số câu khác cũng được trích từ tập thơ “Versos Sencillos” như sau: “Tôi chăm sóc một cây hồng trắng/ Tháng Bảy cũng như tháng Giêng/ Để tặng cho người bạn chân thành/ Người đã tự nguyện giúp tôi một tay. Và cũng để tặng kẻ tàn bạo đang xé nát trái tim đã mang lại cho tôi sự sống/ Tôi không chăm cây thảo nhi (thistle) hay cây tầm ma (nettle) (hai loại dược thảo có gai, chú thích của người viết)/Tôi chỉ chăm một cây hồng trắng”.

Hồng và đặc biệt hồng trắng là biểu tượng của sự trong trắng, chân thành và lòng vị tha. Trong những giây phút cuối đời, thi sĩ José Marti đã muốn gởi gắm lại cho dân tộc và đất nước kho tàng cao quý nhứt từ tấm lòng ông. Đó là sự chân thành và vị tha của ông. Vị tha đến độ sẵn sàng chìa ra cánh hồng của tha thứ đến kẻ thù của mình. Ông thực sự xứng đáng với danh hiệu “anh hùng dân tộc” và nhứt là nhà cách mạng vĩ đại. Vĩ đại không những vì đã giành được độc lập cho xứ sở, mà vì đã thực sự sống với lý tưởng tự do và dân chủ và nhứt là trở thành biểu tượng của những đức tính nhân bản cao quý nhứt trong con người.

Fidel Castro lúc nào cũng tự nhận là một người theo lý tưởng của ông Marti. Đảng Cộng sản Cuba sẽ dành cho ông một chỗ đứng bên cạnh nhà anh hùng dân tộc José Marti trong nghĩa trang Santa Ifigenia. Họ muốn đặt ông lên địa vị ngang hàng với vị anh hùng này. Ông Castro đã từng tuyên bố rằng ông muốn được xem như một người đã tiếp tục sự nghiệp của ông José Marti, mặc dù ông biết quá rõ ràng rằng những lý tưởng tự do, dân chủ và nhứt là nhân bản của ông José Marti chẳng ăn nhập gì với những “cuồng tín dị đoan” của Các Mác và Lenine. Với những người Cuba lưu vong, đặt ông Castro nằm nghỉ bên cạnh anh hùng dân tộc José Marti quả là một hành động đánh tráo để tiếp tục lừa đảo cả dân tộc và thế giới.

Về phần mình, bên kia thế giới, tôi nghĩ có lẽ nhà cách mạng chân chính José Marti  sẽ chìa một cành hồng cho ông Castro. Tôi không tin rằng trong suốt cuộc đời lừa đảo, dối trá và tàn ác, ông đã có được sự bình an. Nhưng giờ đây, với cành hồng của nhân ái mà ông José Marti sẽ chìa ra, tôi cũng cầu mong cho ông Castro được nghỉ yên muôn đời hầu bóng ma của ông sẽ không còn chập chờn ám ảnh những trang sử mới của dân tộc Cuba.