23/03/18
Theo một bản phúc trình thường niên của Liên Hiệp Quốc,
năm nay Phần Lan (Finland) được chấm là quốc gia hạnh phúc nhất thế
giới, đứng đầu danh sách 156 quốc gia được Liên Hiệp Quốc khảo sát. Bản phúc
trình về hạnh phúc của Liên Hiệp Quốc (The World Happiness Report) đo lường các
chỉ số khách quan về phúc lợi của người dân tại các nước. Theo những chỉ số
khách quan này, đứng đầu danh sách hầu hết là các nước Bắc Âu. Úc Đại Lợi đứng
hàng thứ 10. Đứng ở cuối bảng phần lớn là các nước Phi Châu hoặc một số nước
đang bị xâu xé vì nội chiến. Giàu có nhất nhì thế giới như Hoa Kỳ và Trung Cộng
lại bị bỏ xa bởi 10 nước đứng đầu về hạnh phúc.
Nằm ở Bắc Âu, Phần Lan hay Cộng hòa Phần Lan là một trong
những nước nằm gần Bắc Bán Cực nhất. Phần Lan có chung biên giới với Na Uy về
phí Bắc, Nga ở phía Đông và Thụy Điển về hướng Tây Bắc. Phần Lan là một trong những nước có khí hậu hậu khắc nghiệt nhất thế giới. Nhiệt độ nóng nhất chỉ tối đa 27 độ C, nhưng
mùa đông có thể xuống đến 30 độ âm. Ở cực bắc Phần Lan, suốt cả mùa hè, trong
liên tiếp 73 ngày không có cảnh mặt trời lặn. Có nơi, trong suốt mấy tháng mùa
đông, mặt trời cũng không chịu mọc lên trong suốt 51 ngày. Bù lại với khí hậu
khắc nghiệt ấy, thiên nhiên lại ưu đãi đất nườc này bằng cách phủ đầy hai phần
ba diện tích đất đai bằng những khu rừng rậm. Đây là đất nước có nhiều rừng nhất
tại Âu Châu. Ngoài ra, với 56 ngàn ao hồ, sông suối, cảnh trí thiên nhiên của
Phần Lan rất đa diện. Bên cạnh núi rừng, Phần Lan còn có cả ngàn đảo lớn nhỏ,
được bao bọc bởi khoảng 2.760 cây số bờ biển, phần lớn nằm ở miền Tây Nam.
Từ Thế kỷ 12 cho đến năm 1809, Phần Lan là một phần của
Thụy Điển. Sau đó, Phần Lan lại bị Nga xâm chiếm. Mãi cho đến tháng 12 năm
1917, tức liền sau cuộc Cách mạng tháng Mười Nga, Phần Lan mới tuyên bố độc lập.
Trong thời Đệ nhị Thế chiến, Phần Lan phải nhường 10 phần trăm vùng Petsamo và
một phần lớn vùng Karelia ở miền Đông nam cho Liên Xô.
Năm 1948, Phần Lan đã bị buộc phải ký với Liên Xô một thỏa
ước qua đó phải chống lại Đức hay các đồng minh của Đức nếu những nước này sử dụng
lãnh thổ của Phần Lan để tấn công vào Liên Xô. Tuy nhiên, trong suốt thời kỳ
chiến tranh lạnh, Phần Lan đã khôn khéo giữ được vị thế trung lập của mình. Kể
từ Đệ nhị Thế chiến, Phần Lan đã gia tăng các quan hệ thương mại và văn hóa với
các nước khác. Năm 1955, với sự thỏa thuận của Liên Xô, Phần Lan được nhìn nhận
như một quốc gia thành viên của Liên Hiệp Quốc. Kể từ đó, nước này đã gởi đại
diện đến Hội Đồng các nước Bắc Âu để tham gia thảo luận về việc phối hợp các
chính sách chung của các quốc gia thành viên.
Các hoạt động trên sân khấu quốc tế của Phần Lan được thế
giới biết đến khi Hội nghị về An ninh và Hợp tác Âu Châu được tổ chức tại Thủ
đô Helsinki hồi năm 1975. Thủ đô này nổi tiếng với Hiệp định Helsinki. Với hiệp
định này, 35 quốc gia trong đó có Hoa Kỳ, Gia Nã Đại và tất cả các nước Âu
Châu, trừ Albania và Andorra, đã ký tên vào một tuyên ngôn bày tỏ thiện chí muốn
cải thiện quan hệ giữa khối Cộng Sản và Tây Phương. Năm 1995, Phần Lan gia nhập Liên Âu.
Phần Lan là một trong những quốc gia được kỹ nghệ hóa
tương đối chậm. Mãi cho đến thập niên 1950, quốc gia này vẫn còn là một nước
nông nghiệp. Sau Đệ nhị Thế chiến, Liên Xô yêu cầu Phần Lan phải bồi thường chiến
tranh: không những phải trả bằng tiền mà còn bằng hiện vật như tàu thủy và cơ
khí. Đây chính là lý do đã thúc đẩy Phần Lan kỹ nghệ hóa đất nước dựa trên mô
thức các nước Bắc Âu khác. Không mấy chốc, Phần Lan đã trở thành một trong những
nước phồn thịnh được xếp vào hàng những nước có thu nhập đầu người cao nhất thế
giới. Hiện nay, Phần Lan đứng đầu thế giới về rất nhiều lãnh vực như giáo dục,
cạnh tranh kinh tế, tự do dân sự, phẩm chất cuộc sống và phát triển nhân bản.
Năm 2015, Phần Lan đứng đầu thế giới về Vốn Nhân Bản (World Human Capital) và Tự
do Báo chí. Liên tục từ năm 2011 đến năm 2016, Phần Lan được chấm là quốc gia ổn
định nhất thế giới và đứng hạng nhì về sự Cách biệt Giới tính.
Có rất nhiều lý do để Phần Lan được Liên Hiệp Quốc chấm
là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Trước tiên phải nói đây là đất nước an
toàn nhất thế giới. Theo Bản đồ Thế giới
2018 về những rủi ro khi đi du lịch (The 2018 Travel Risk Map), xét theo
3 tiêu chuẩn là y tế, an ninh và an toàn giao thông, Phần Lan là nước có ít đe
dọa và rủi ro nhất cho khách du lịch.
Phần lan phải là một nơi đáng sống nhất bởi vì quốc gia này sử dụng năng lượng xanh nhiều nhất
thế giới. Nước này đứng đầu thế giới về Chỉ số Môi sinh trong năm 2016. Theo
Trung tâm về Chính sách và Luật Môi sinh, mục tiêu mà Phần Lan muốn đạt được
vào năm 2020 là tiêu thụ đến 38 phần trăm năng lượng từ các nguồn năng lượng sạch.
Hiện nay, nước này đang sản xuất gần hai phần ba điện từ các nguồn năng lượng sạch.
Cảnh trí thiên nhiên của Phần Lan đẹp là bởi vì nước này
có nhiều rừng nhất tại Âu Châu. 73 phần trăm diện tích của Phần Lan là rừng. Một
trong những biện pháp được chính phủ nước này đề ra để giữ cho môi trường sống
luôn được xanh và trong sạch là giảm bớt lượng khí thải nhà kính, nhất là từ xe
hơi. Theo dự trù, vào năm 2025, tại Helsinki, có xe hơi riêng sẽ là chuyện lỗi
thời! Phát triển các kỹ thuật mới, Chính
phủ Phần Lan muốn thiết kế một hệ thống giao thông trong đó không còn ai cảm thấy
cần phải có một chiếc xe hơi riêng nữa. Cũng như tại những thành phố lớn của
các nước Bắc Âu khác, từ nhiều năm nay, chính phủ Phần Lan đã khuyến khích dân
chúng sử dụng tối đa xe đạp. Hiện nay, Helsinki có khoảng trên dưới 5 ngàn cây
số đường dành riêng cho xe đạp.
Phần Lan có nghĩa là “Đất của Ngàn Đảo”. Chính xác đất nước
này có tất cả 179.584 đảo lớn nhỏ, chỉ đứng sau Thụy Điển là nước có tỷ lệ đảo
cao nhất thế giới. Nổi tiếng về đảo, Phần Lan cũng có rất nhiều ao hồ.
Cảnh trí thiên nhiên dĩ nhiên ít hay nhiều ảnh hưởng đến tâm lý con người. Theo chỉ số
The Legatum Prosperity Index, vốn xếp hạng các nước theo một số tiêu chuẩn như
tự do cá nhân, tự do phát biểu, tự do tôn giáo và khoan nhượng xã hội, Phần Lan
đứng hàng thứ 9 trong số các nước có tinh thần khoan nhượng nhất thế giới.
Chính vì vậy mà Phần Lan cũng là một trong những nước đứng đầu thế giới về sự
bình đẳng giới tính. Theo bản phúc trình của Diễn đàn Kinh tế Thế giới về khoảng
cách giới tính, Phần Lan đứng thứ ba chỉ sau Băng Đảo và Na Uy.
Khoảng cách giới tính ngày càng thu hẹp tại Phần Lan nói
lên một bức tranh toàn cảnh rộng lớn hơn của nước này: đây là đất nước có sự
bình đẳng xã hội cao nhất thế giới và nếu như nước này được bầu chọn làm nơi hạnh
phúc nhất thế giới là bởi vì bình đẳng là con đường tốt nhất dẫn đến hạnh phúc.
Phần Lan không phải là một quốc gia giàu mạnh nhất thế giới.
Phần Lan cũng đã phải vất vả chống cự với cuộc suy trầm kinh tế kéo dài 10 năm
qua. Nếu có một yếu tố có thể giải thích được tại sao quốc gia này được bầu làm
nơi hạnh phúc nhất thế giới để sống là bởi vì đất nước này có một lịch sử bình
đẳng rất lâu dài. Sự bình đẳng ấy được thể hiện qua sự quân bình giữa phái
tính, giữa giới công nhân và chủ nhân và nhất là qua một nền giáo dục tốt. Phần
Lan là một trường hợp cụ thể cho thấy một xã hội bình đẳng có thể liên kết mọi
người dân lại với nhau để sống còn khi gặp khủng hoảng.
Bước vào kỷ nguyên mới, kinh tế Phần Lan rất vững mạnh.
Quốc gia này rất tự hào về những công ty kỹ thuật nổi tiếng của họ. Đã có một
thời Nokia là một thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Tuy nhiên cuộc cách mạng
của điện thoại tinh khôn (smartphone) và nhất là sự ra đời của Iphone do hãng
Apple tung ra thị trường, Nokia ngày càng đi xuống. Năm 2008, cuộc khủng hoảng
tài chính làm cho Phần Lan tưởng như không thể ngóc đầu dậy nổi. Phải đợi cho đến
năm 2016, sau hơn 5 năm lây lất, kinh tế của Phần Lan mới phục hồi. Năm 2017 vừa
qua, kinh tế nước này mới lấy lại được đà gia tăng là 3.2 phần trăm.
Tuy nhiên sự hồi phục này mới chỉ đưa Phần Lan trở lại với
tình trạng trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính. Trong khi đó kính tế của
các nước khác như Anh Quốc hay Hoa Kỳ chẳng hạn, không những hồi phục nhanh
chóng mà còn phát triển mạnh hơn thời kỳ tiền khủng hoảng. Tuy nhiên vấn đề được
đặt ra là: tại sao trong khi người dân Phần Lan “hạnh phúc” thì tại Anh Quốc,
Hoa Kỳ và nhiều nước Âu Châu khác, làn sóng bất mãn lại dâng cao và người dân lại
chạy theo trào lưu dân túy? Câu trả lời chỉ có thể là: Phần Lan là một quốc gia
có sự bình đẳng xã hội cao nhất.
Sự bình đẳn xã hội ấy được thể hiện rõ ràng nhất qua hệ
thống giáo dục của Phần Lan. Tại nước này, không có trường tuyển mà cũng chẳng
có trường tư và trong nhiều năm nay, hệ thống giáo dục của nước này lúc nào
cũng đứng đầu trong các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế.
Trong suốt thập niên 1990, trong các nước phát triển, với
4 phần trăm tổng sản lượng quốc gia, Phần Lan được xem là nước dành ngân sách lớn
nhất cho việc nghiên cứu và phát triển. Tất cả mọi người dân Phần Lan đều được
hưởng đồng đều bảo hiểm y tế và trợ cấp xã hội.
Sự bình đẳng xã hội tại Phần Lan không chỉ có giá trị đối
với riêng người dân Phần Lan mà cũng được áp dụng cho cả người di dân. Năm nay,
Mạng lưới “các Giải pháp cho sự Phát triển bền vững” của Liên Hiệp Quốc cũng đã
khảo sát hạnh phúc và phúc lợi của người di dân tại 117 quốc gia. Kết quả cuộc
khảo sát cho thấy nơi nào người dân nói chung hạnh phúc thì nơi đó người di dân
cũng cảm thấy hạnh phúc. Phần Lan là một trường hợp điển hình. Năm 2015, đã có
hơn một triệu người di dân đi vào Âu Châu và vài ngàn người đã được Phần Lan
đón nhận. Với khoảng 5.5 triệu người, trong đó chỉ có trên dưới 300.000 người
ngoại quốc và di dân, dân số Phần Lan tương đối đồng nhất. Phần lớn di dân đến
Phần Lan xuất phát từ các nước Âu Châu khác. Một số nhỏ đến từ các nước A Phú
Hãn, Trung Quốc, Iraq và Somalia. John Helliwell, nguyên giáo sư kinh tế tại
trường Đại học British Colombia, tác giả của bản Phúc trình về Hạnh phúc của
Liên Hiệp Quốc, ghi nhận rằng tại 10 nước đứng đầu thế giới về hạnh phúc, người
di dân cũng tỏ ra hạnh phúc. Giáo sư Helliwell cho rằng hạnh phúc có tính lây
lan. Điều đáng chú ý nhất trong bản Phúc
trình về Hạnh phúc của Liên Hiệp Quốc, chính là tại các nước đứng đầu danh sách
về hạnh phúc, cả người bản xứ lẫn người di dân đều cảm thấy hạnh phúc như nhau.
Xét cho cùng, hạnh phúc của người di dân trong một quê hương mới cũng nói lên hạnh
phúc của đất nước ấy.
(nguồn:
-http://www.news.com.au/travel/travel-advice/health-safety/despite-cold-dark-finland-tops-2018-global-happiness-index/news-story
- https://www.britannica.com/place/Finland)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét